top of page

Het verhaal van de Anne Marie Hoeve

Deze brief zit in de tijdcapsule:

Lectori salutem, Beste lezer,

​

Het feit dat u dit leest betekent dat de door ons gezin verborgen tijdcapsule (in juni 2022) is gevonden, dit doet ons - alhoewel wij dit niet meemaken - een groot plezier.

 

Met de inhoud van deze tijdcapsule willen wij u kennis laten nemen van de historie van de boerderij die op deze plaats is gebouwd en wat meer vertellen over onze tegenwoordige tijd waarin de tijdcapsule is begraven.

Het verhaal 

This is your About Page. It's a great opportunity to give a full background on who you are, what you do, and what your website has to offer. Double click on the text box to start editing your content and make sure to add all the relevant details you want to share with site visitors.

Wij vertellen dit verhaal als zijnde het 4e gezin dat op deze mooie en unieke plaats heeft mogen wonen. Uiteraard is een groot deel van het verhaal aan ons verteld en ook verkregen door eigen onderzoek in het West-Fries archief gevestigd in Hoorn (NH).

 

De Anne Marie Hoeve, waaronder deze tijdcapsule is begraven, is voor het eerst gebouwd in 1893 - in het West-Fries archief is geen informatie omtrent de bouw (precieze jaartal, vergunningaanvraag of tekeningen) van de oorspronkelijke boerderij te vinden. De boerderij is een, voor deze streek in West-Friesland, klassieke stolpboerderij waarbij doorgaans voor het vierkant gebruik werd gemaakt van oude zeilboot masten. Zowel de poeren onder de vierkantspalen als de (toen nog enkelwandige) buiten gevels werden gebouwd op in de grond uitgegraven gaten en sleuven waarin eerst koeienhuiden werden aangebracht. Op deze koeienhuiden werden in een trapvorm stenen gestapeld - de zogenaamde poer - en daarop werden de palen gezet en de wanden opgemetseld. De dakbedekking was van riet omdat dit in die tijd gebruikelijk was, zijnde nog de goedkoopste bedekking.

 

Opdracht voor de bouw werd gegeven door de hereboer de heer Luitje Appel wonende aan de Dijkweg 5 te Veenhuizen (gemeente Heerhugowaard). De heer Appel bezat grote delen land waaronder percelen in de nabijgelegen Berkmeerpolder waar de Anne Marie Hoeve is gebouwd.

 

De boerderij was oorspronkelijk bedoeld voor Frederik, de zoon van de heer Appel om zich daar te vestigen met zijn vrouw. Op dat moment was de dochter van de heer Appel getrouwd met Jacob Smit en woonde in de boerderij op Dijkweg 5 te Veenhuizen, welke ook door deze hereboer gebouwd is. In 1899 een aantal jaren na de bouw van de Anne Marie Hoeve overleed echter de man van Antje en werd voor het boerenwerk op de boerderij op Dijkweg 3 een knecht aangesteld, de heer Jan Druif.

 

De samenwerking tussen de dochter en de knecht op de boerderij op Dijkweg 3 bleef niet beperkt tot het melken en andere boerderij activiteiten; de knecht en de dochter konden het buiten het werk ook heel goed met elkaar vinden en vormde zodoende een paar. Hereboer Appel had wel begrip voor de ontstane situatie maar kon niet aanzien, gezien zijn publieke status, dat zijn dochter een relatie kreeg met een knecht.

 

Als oplossing werd bepaald dat in 1901 dochter Antje en zoon Frederik van boerderij gingen ruilen zodat de heer Appel de opbloeiende relatie niet dagelijks onder de ogen kwam. Zo gebeurde het dat de weduwe Appel trouwde met de knecht Druif en dat deze zich vestigden, tezamen met dochter Maartje uit het eerste huwelijk van Antje Appel met Jacob Smit, op de Anne Marie Hoeve (die overigens toen nog geen naam had) in de Berkmeerpolder op deze plek (zie foto’s 3). Het adres van de Anne Marie Hoeve was op dat moment: Berkmeerdijk 2 te Opmeer (gemeente Hoogwoud).

 

Het ging blijkbaar zowel zakelijk als privé “voor de wind” met het stel Druif-Appel in de Berkmeerpolder. Naast de dochter uit het eerste huwelijk, werd het jonge gezin uitgebreid met een klein mannetjes druifje genaamd Jacob Druif. Blijkbaar was het werken op de boerderij een succes want in het begin van de 20e eeuw werden plannen voor uitbreiding van de boerderij gemaakt. In die tijd was, naast het aanbouwen aan de boerderij (een zogenaamde staart), het iets minder gebruikelijk om een aparte stolp, de zogenaamde “kapberg”, te bouwen. In 1906 is de aanvraag voor de bouw van een kapberg bij gemeente Hoogwoud ingediend; deze vergunningaanvraag bestond uit een geschreven verzoek van slechts 1 alinea met een schematische tekening van de gewenste oppervlakte en een zijkant. Volgens overlevering was de kapberg in 1910 klaar voor gebruik.

 

Deze kapberg (op dit moment in 2022 de Lena Johanna Hoeve genaamd) is in die tijd gebouwd, ook op de klassieke manier, echter werd het dak een “riet onderschoten” pannendak. Toentertijd was blijkbaar een pannendak al goedkoper dan een volledig rietgedekt dak. Omdat een kapberg geen woonfunctie had, bleef het onderhoud aan kapbergen beperkt en zijn vele van deze kapbergen uiteindelijk in de 2e helft van de 20e eeuw gesloopt en vervangen voor een kapschuur opgebouwd uit goedkopere materialen.

 

Jacob plantte in zijn jonge jaren (zo rond 1910) een kastanje achter de stolpboerderij waarvan de stam zich al snel in tweeën splitste en zo tot een unieke dubbele stam kastanjeboom uitgroeide. Deze kastanjeboom is prachtig en het middelpunt van ons achtererf en biedt mens en dier beschutting tegen zon, regen en wind. Ruim honderd jaar oud is best uniek omdat de meeste kastanjebomen in de 2e wereldoorlog werden gekapt en gebruikt als brandhout. In 2010 is voor de 1e keer rond de kastanjeboom een boombank gebouwd, deze was van eikenhout gemaakt en moest al binnen 10 jaar worden vervangen; het tweede exemplaar is in 2018 gemaakt van basralocushout dat nooit zal rotten (althans dat is de kennis van dit hout in 2022) en zou dus, op het moment dat dit wordt gelezen, nog steeds bruikbaar moeten zijn.

 

Het boerenbedrijf - en daarmee ook de boerderij - werd voortgezet door zoon Jacob van het paar Druif-Appel. Deze zoon trouwde en kreeg 3 zonen en 2 dochters. De dochter heten Anna-Marie en Marie-Anna. In die tijd kreeg de boerderij een naam “de Anna Marie Hoeve”. Omdat 2 zonen geen belangstelling hadden voor het boerenbedrijf en beide dochters trouwden met mannen die geen affiniteit met het boerenleven hadden, nam uiteindelijk zoon Marinus het boerenbedrijf eind jaren 50 over.

 

Uit het West-Fries archief blijkt dat eind jaren 50 een bouwvergunning is aangevraagd en verleend voor de bouw van een huis op het perceel van de boerderij. Het huis is gebouwd en de ouders van Marinus gingen hierin wonen om ruimte geven aan de 3e generatie Druif, zijnde Marinus en zijn vrouw Gerda (zie foto 4). Dit huis heeft nu het adres Berkmeerdijk 23, te Obdam en wordt in 2022 bewoond door Nico en Margreet Snoek-Dontje.

Marinus en Gerda waren (zijn) vooruitstrevende mensen die de gehele landbouwmechanisatie hebben meegemaakt. Het verdwijnen van de paarden als hulp bij alle dagelijkse zaken, tot de introductie van tractoren en tractor aangedreven landbouwmachines. Gerda en Marinus kregen een dochter (Elly) en zoon (Jacob-Jan).

 

In de jaren 70 worden de koeien uit de boerderij verbannen naar de nieuw gebouwde loopstal (door ons in gebruik als garage / werkplaats / opslag). Grappig detail is dat het gezin Druif er totaal geen rekening mee had gehouden dat, eens de koeien niet meer in de stolpboerderij stonden, het ‘s winters erg koud in huis werd door het verdwijnen van de warmte afgifte dat het houden van koeien nu eenmaal met zich meebrengt. Gedurende de jaren 70 werd besloten de oorspronkelijke boerderij aan te passen aan de toenmalige wooneisen en werd deze geheel nieuw opgebouwd met betonvloer, spouwmuren en dubbele beglazing en werd een gehele geïsoleerde verdiepingsvloer aangebracht. Alleen de dars (of dors) bleef enkelsteen en bood mogelijkheid om op de verdiepingsvloer te komen.

 

Door het feit dat de Berkmeerpolder van oudsher was verdeeld over drie gemeenten namelijk Hoogwoud, Obdam en Heerhugowaard ontstond in de loop van tijd onduidelijkheid over o.a. de adressering, postcode-invoering, postbestelling, de regelgeving etc... Zo waren er 3 verschillende huizen / boerderijen met hetzelfde adres namelijk Berkmeerdijk 2 te Hoogwoud (Anne Marie Hoeve), te Obdam (boerderij van Herbie Huiberts) en nog 1 te Heerhugowaard. Om aan deze verwarring een einde te maken werd besloten dat de gemeenten Hoogwoud en Heerhugowaard hun deel van de Berkmeerpolder aan Obdam (nu gemeente Koggenland) zouden overdoen. Dit resulteerde in een gewijzigde nummering van de huizen en omdat Obdam het voor het zeggen had werd besloten de nummering van Obdam te volgen waardoor de huizen van de andere 2 gemeenten werden omgenummerd. De Anne Marie Hoeve werd hierdoor Berkmeerdijk 22, 1713KX te Obdam. Voor diegene die verdere interesse in de historie hebben is het dus belangrijk te realiseren dat voor 1970 er derhalve gezocht moet worden naar het adres Berkmeerdijk 2 te Opmeer (Hoogwoud).

 

Eind jaren 90 (zie foto’s 5) werd door Gerda en Marinus besloten te stoppen met het houden van melkvee. Voor de nagenoeg vervallen en met spankabels bijeen gehouden kapberg werd geen kapvergunning verkregen omdat er nog maar heel weinig situaties van oorspronkelijke boerderij met aanpalende kapberg waren overgebleven; daarnaast speelde nog de ingetreden gemeentelijke aanwijzing van de Berkmeerpolder als “beschermd poldergezicht”. Dochter Elly was getrouwd en zoon Jacob-Jan had meer passie voor mechanisatie dan voor de boerderij. Daarnaast werden de eisen die de overheid aan de melkveehouderij stelden steeds kapitaalsintensiever en bleef slechts de keuze tussen schaalvergroting of stoppen over. Omdat geen opvolging binnen de familie voorhanden was, werd besloten te stoppen met de melkveehouderij en land aan nabij gelegen veehouders te koop of te pacht aan te bieden.

 

Omdat het paar Gerda en Marinus - met een open kijk op de maatschappij en een druk sociaal leven -, muziek, theaterbezoek, het draaien van films in het filmhuis Schagen en fotografie als hobby had, terwijl de jaren voortschreden; werd besloten een appartement in Hoorn te kopen. Hoorn is de stad met snelle verbindingen naar bv Amsterdam en waarbij ook de beide kinderen dicht in de buurt woonden. Zodoende werd de boerderij in 2003 te koop gezet, hetgeen toen een niet zo gunstige tijd was om een boerderij te verkopen.

 

In juni 2004 werden 2 percelen met in totaal bijna 5 hectare grond en de opstallen (boerderij, kapberg en loopstal) verkocht en overgedragen aan de schrijver (Corné Westerveld, 1961) van deze tekst. Eind 2005 verhuisden Sabine (1969) met de 2 dochters Lena Johanna (1998) en Anne Marie (2000) en kater Whiskey (1996) uit Salzburg, Oostenrijk naar de boerderij die toen tegelijkertijd werd omgedoopt van Anna Marie Hoeve in Anne Marie Hoeve.

Inmiddels had de boerderij naast kater Whiskey en de jonge poesjes Luna en Isi ook uitbreiding gekregen in de vorm van een koppeltje schapen en vrijlopende kippen. In 2009 trouwden Sabine en Corné en kregen als huwelijkscadeau de 2 hangbuikzwijntjes Jut & Jul. In die periode werd het duidelijk dat de boerderij steeds meer onderhoud nodig had; het rieten dak was al ruim 40 jaar oud, de isolatiewaarde was niet meer van “deze” tijd en de indeling liet steeds meer te wensen over. Deze feiten tezamen met het verbod op slopen van de kapberg en de wens om niet te verbouwen in een bewoond huis, deed ons besluiten om de kapberg als eerste grondig te verbouwen zodat die als woonhuis zou fungeren tijdens de verbouwing van de boerderij.

 

In de voorjaarsvakantie van 2015 werd begonnen met het in delen slopen en herbouwen van de kapberg om aan de (verbouwing) eisen van de gemeente te voldoen. De uitvoerder van de (ver)bouw was Teun de Vries uit Obdam, naast diverse ingehuurde werkmannen hebben vele anderen meegeholpen waaronder Werner en Ushi Mayr, de opa en oma van Lena en Anne die daarvoor speciaal een aantal keren vanuit Salzburg naar de verre Berkmeerpolder zijn gereden. Om de belangrijkheid van onze dochters te benadrukken en in evenwicht te houden hebben we de kapberg gedoopt tot Lena Johanna Hoeve (zie foto’s 6).

 

Uiteindelijk is in de kapberg alleen nog het vierkantsgebint origineel, al het andere zoals fundering, de poeren onder de vierkantspalen, etc. zijn nieuw. Wel zijn nagenoeg alle dakpannen en dakvorsten hergebruikt, maar niet duidelijk is of deze niet al eens in het ruim honderd jaar bestaan vervangen zijn geweest. In het nieuwe dak is door middel van rode dakpannen tussen de originele grijze pannen aan de noordzijde het jaartal 1910 en aan de zuidzijde het jaartal 2015 aangegeven. In de voorjaarsvakantie van 2017 zijn wij als gezin verhuist van de boerderij naar de kapberg met gebruikmaking van de tractor (Deutz 2505, 2 cylider, luchtgekoeld uit 1965) met aanhangwagen om de gehele afstand van 20 meter te overbruggen.

 

Na een aantal jaren van rust is in 2019 begonnen met de plannen en het maken van een ontwerp en indeling van de boerderij. Eind 2019 werd vergunning verleend voor de verbouwing met als grootste verandering de hoogte van de boerderij. Omdat de boerderij van oorsprong relatief laag was (kamerhoogte 2,25m) en de schrijver van dit verhaal 2,03m lang is, deed het inwendige van de boerderij krap aan terwijl er vanzelfsprekend een “zee van ruimte” is.

 

Door de onzekerheid die begin 2020 de wereld trof in de vorm van de Corona (Covid 19) pandemie en alle hiermee gepaard gaande problemen van productie en levering van bouwmaterialen en het feit dat de beoogde uitvoerder Teun de Vries (want wat kan die man goed en mooi bouwen) nog bezig was met een ander project, werd uiteindelijk pas in begin 2022 met de sloop en bouw begonnen.

 

Inmiddels is de boerderij bijna volledig gesloopt en bleef (om te voldoen aan de verbouweisen) de voorgevel zolang staan totdat de betonnen heipalen (37 stuks van 14,5 tot 15m) waren geslagen. De voorgevel is nu ook verdwenen en deze week (week 24, 2022) is de bekisting voor de funderingsbalken aangebracht. Op korte termijn zal het betonijzer worden aangebracht, de funderingsbalken worden gestort waarna de betonvloer over de fundering wordt aangebracht.

 

Het gehele vierkantsgebint is door een hijskraan uit de boerderij gehesen en over de naast staande, ruim honderd jaar oude, perenboom gezet. Was eerst het idee om het gehele gebint weer terug te zetten door de verdiepingsvloer heen; nu dit gebint zich in een toch wat mindere staat bevindt dan verwacht, is besloten om delen van het gebint te hergebruiken, maar we weten noch niet precies waarvoor. Omdat het gebint toch geen dragende functie zou krijgen maar slechts als historisch visueel object in de boerderij te plaatsen, is nu besloten om een nieuw vierkant in delen op de begane grond en verdiepingsvloer te maken (zie foto 7).

​

Omdat het het idee van de bedenker van deze tijdcapsule (Anne Marie) is om deze capsule onder de betonvloer te verbergen is nu enige haast geboden om de capsule te vullen met relevante informatie, foto’s en tekeningen, zodat de vinder/lezer een beeld krijgt van wat zich in de historie van deze prachtige plek heeft afgespeeld.

 

Wij, Anne, Lena, Sabine & Corné (zie foto 8 en de pagina 'bewoners') hebben hier een geweldige tijd gehad en nog steeds genieten we elke dag van de rust, de ruimte, het uitzicht en de historie op deze bijzondere plek; wij voelen ons erg bevoorrecht hier te mogen wonen. Uiteraard hopen wij nog heel veel jaren hier te kunnen doorbrengen en wellicht blijven de boerderij, de kapberg en het land nog heel lang in de familie zodat ook eventuele nakomelingen blijvend kunnen genieten.

 

Uiteraard hebben we ook nagedacht over door wie en wanneer de capsule zal worden gevonden. De capsule is expres groot uitgevoerd en veelkleurig met verf bespoten zodat als de capsule daadwerkelijk gezocht wordt, deze gemakkelijker gevonden wordt; en ingeval het onbekend is dat zich een dergelijk voorwerp onder de vloer bevindt, deze tijdens de sloop van de boerderij eenvoudiger zal opvallen als zijnde iets speciaals. Wij gaan ervan uit dat, indien de boerderij gesloopt wordt door nazaten van onze familie, de aanwezigheid van deze tijdcapsule bekend is. Maar omdat de kans dat de kennis van het bestaan van deze capsule in de loop der tijden zal verdwijnen  of vergeten wordt, groot is, hebben we in de meterkast van de boerderij een verwijzing in de vorm van een bordje bevestigd. Hopelijk zal (mede) door dit bordje de kennis van het bestaan behouden blijven. Het feit dat dit nu gelezen wordt toont aan dat dit het geval is.

Wie dan ook deze tijdcapsule heeft gevonden, wij hopen dat hiermee een stukje duidelijker is wat zich op deze plek heeft afgespeeld. Wij wensen dat jullie hier net zoveel, zoniet nog meer, plezier hebben en dat er nog veel moois voor jullie in het verschiet ligt.

 

 

 

Met de allerliefste groeten,

 

 

Anne, Lena, Sabine & Corné

​

​

bottom of page